Małopolska Uczelnia Państwowa
im. rtm. Witolda Pileckiego
w Oświęcimiu

W 2018 r. przypada 100. rocznica zakończenia I wojny światowej , jak i odzyskania niepodległości przez Polskę po 123 latach zaborów. Z tej  okazji 22 października 2018 r., w budynku Collegium Primum Uczelni Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. rotmistrza Witolda Pileckiego w Oświęcimiu odbyła się III Międzynarodowa Konferencja Geopolityczna pt.: „Pomostowość obszaru i przejściowość granic państw Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1918-2018” o interdyscyplinarnym charakterze. Obok PWSZ, współorganizatorem konferencji było również Polskie Towarzystwo Geopolityczne.

Wśród referentów wystąpili naukowcy z polskich i ukraińskich uczelni wyższych, m.in. z Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Politechniki Śląskiej w Zabrzu, Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim, a także z naszej macierzystej oświęcimskiej Alma Mater – PWSZ im. W. Pileckiego w Oświęcimiu. Oprócz uczelni polskich wystąpili również naukowcy z Ukrainy, którzy reprezentowali: Doniecki Uniwersytet Państwowy im. W. Stusa z siedzibą w Winnicy, Narodowy Uniwersytet Lotnictwa w Kijowie i Państwowy Uniwersytet w Czerniowcach. Warto też odnotować udział w obradach referentów z innych środowisk: Towarzystwa im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie i Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Stargardzie.

Spośród pracowników PWSZ referaty wygłosili mgr Zbigniew Klima (Postrzeganie Polski na arenie międzynarodowej w kontekście sporów wokół terenów Muzeum Auschwitz-Birkenau w latach 1979-2005) i dr Grzegorz Baziur (Linia Bugu i Bałtyku a koncepcja zachodniej granicy Rosji w XX wieku). Dodatkowo głos zabrali również studenci Instytutu Nauk Humanistycznych i Społecznych im. Jana Karskiego Halina Rogalska i Mateusz Ostrowski (Ekspansja nazistowskich Niemiec w latach 1933-1945).

Czasookres konferencji obejmował lata 1918-2018, ponieważ w tym czasie w Europie Środkowo-Wschodniej kilkakrotnie zachodziły zmiany granic istniejących państw, które były narażone na imperialistyczne, często wojenne działania dużych państw, szczególnie Niemiec, Rosji Sowieckiej i Związku Sowieckiego, a po jego rozpadzie w 1991 r. – Federacji Rosyjskiej, jako historycznej kontynuatorki Imperium Rosyjskiego i ZSRR. W czasie obrad konferencji poruszyliśmy kwestie zmiany granic w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1918-1921, 1939-1945, 1989-1991 i po aneksji Półwyspu Krymskiego przez Federację Rosyjską w marcu 2014 r., a następnie hybrydowej agresji rosyjskiej na wschodnią Ukrainę.  Mgr Zbigniew Klima omówił  temat postrzegania Polski w świecie w kontekście sporów wokół Muzeum Auschwitz-Birkenau w latach 1979-2005, zaś dr Grzegorz Baziur przedstawił kwestię linii rzeki Bug, jako zachodniej granicy Rosji w XX wieku, którą Rosja lansowała od XVIII wieku, jednak ostatecznie usadowiła się na tym obszarze w latach 1945-1991, a po rozpadzie ZSRR Bug stał się rzeką graniczną Białorusi i Ukrainy z Polską. Konferencja zakończyła się dyskusją oraz podsumowaniem obrad.

W pracach organizacyjnych uczestniczyli: dr Katarzyna Piskrzyńska i wspomniany mgr Zbigniew Klima, a wspierali ją: prof. dr hab. Wadym Zadunajski z Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie i dr Paweł Skorut z krakowskiego UP.

autor: dr Grzegorz Baziur