Małopolska Uczelnia Państwowa
im. rtm. Witolda Pileckiego
w Oświęcimiu

Teksty zamieszczone w niniejszej publikacji są wynikiem konferencji „Pamięć – Odpowiedzialność”, która odbyła się 13 czerwca 2007 roku w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu. Zorganizowano ją w ramach obchodów przypadającego 14 czerwca Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych.
Organizatorem konferencji była PWSZ w Oświęcimiu oraz  Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich i Instytut Pamięci Narodowej, Oddział  w Krakowie. Patronat nad konferencją objął Wojewoda Małopolski, a Władze Województwa Małopolskiego udzieliły  wsparcia finansowego. (…)

Konferencja „Pamięć – Odpowiedzialność” odbyła się w siedzibie PWSZ, mieszczącej się w przedwojennym  budynku Zakładów Przemysłu Tytoniowego „Philip Morris”.  14 czerwca 1940 roku umieszczono w nim pierwszy transport młodych Polaków, którzy w patriotycznym porywie na różne sposoby toczyli walkę z okupantem. Przywieziono ich do Oświęcimia, starego polskiego grodu, mającego bogatą historię, niegdyś księstwa piastowskiego,  któremu okupant nadał złowieszczo do dziś brzmiącą nazwę Auschwitz. Pobliska miejscowość Brzezinka stała się Birkenau. (…)
Musimy pamiętać o historii, o nocy okupacji, o czasach pogardy dla człowieka. Konferencja odbywała się w miejscu, które dla jednych jest byłym obozem koncentracyjnym, dla innych uczelnią wyższą. Spotykają się tu  – inaczej rozmieszczone w czasie – dwie cywilizacje – cywilizacja śmierci i cywilizacja wiedzy. Cywilizacja śmierci odeszła w przeszłość,  cywilizacja wiedzy, którą uosabia uczelnia, jest drogowskazem dla życia.  Jest to symboliczne i optymistyczne.
Organizatorzy konferencji nawiązywali do przesłania Ojca Świętego Benedykta XVI, wyrażonego podczas wizyty w Auschwitz-Birkenau  w maju 2006 roku: „Bogu niech będą dzięki, że oczyszczanie pamięci, do którego wzywa nas to miejsce, rodzi tu wiele inicjatyw, które mają na celu przeciwstawianie się złu i przyczynianie się do budowania dobra. (…)  Możemy więc mieć nadzieję, że z miejsca kaźni będzie wyrastać i dojrzewać konstruktywna refleksja, i że pamięć przeszłości pomoże przeciwstawiać się złu i sprawiać, że zatryumfuje miłość”. (…)
Mówiono o tym podczas panelu dyskusyjnego, prowadzonego przez profesora Bogdana Szlachtę, w którym uczestniczyli profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, PWSZ w Oświęcimiu – Miłowit Kuniński, Joachim Diec,  Robert Borkowski. Wzięli także udział Wojciech Frazik i Dariusz Gorajczyk – pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej; Roman Kwiatkowski, przewodniczący Stowarzyszenia Romów w Polsce oraz profesor Józef Szajna, były więzień Auschwitz, który powiedział: „Sądziłem, że w XX wieku nastąpiła kulminacja, II wojna światowa była ostatnią. Gdy okazało się jednak, że trzecie tysiąclecie, mimo tych doświadczeń, rozpoczyna się wojną, poczułem się współwinny. Pomyślałem, że to może dlatego, że za mało walczyłem o pokój? Może za mało wpływamy na ludzi, którzy tworzą różne systemy polityczne i ekonomiczne i którym nie zależy na pokoju, a na walce? Za mało robimy w imię pamięci i odpowiedzialności i dlatego dziękuję organizatorom za tę właśnie konferencję. Nie można mówić o pamięci, rozstrzygać kwestii prawdy historycznej, z wyłączeniem świadków – a nas, świadków wydarzeń z przeszłości jest już coraz mniej. Ale ci, co żyją, mają dług wobec nieżyjących. Przecież my wszyscy jesteśmy za tę pamięć odpowiedzialni i nie możemy psuć młodych pokoleń swoją pasywnością. Podobnie przyszliśmy na świat, podobnie żyjemy, podobnie z tego świata zejdziemy. Dzieli nas tylko historia. Dlatego – pamiętajmy i działajmy w imię tej pamięci. Czas nie jest spokojem, a modlitwa i świeczki to za mało, więc w tym miejscu mówię do Was – bądźcie aktywni!”.prof. dr hab. Lucjan Suchanek
Rektor PWSZ w Oświęcimiu

---